Zabawki sensoryczne stają się coraz bardziej popularne. Potrzebujemy zabawek sensorycznych, ponieważ pomagają one dzieciom w tym, jak czują, widzą, słyszą i smakują. Ten artykuł pomoże Ci zrozumieć znaczenie tych zabawek. Dzięki temu zdecydujesz, czy jest to coś, czego potrzebuje Twoje dziecko, czy nie.
Zabawki sensoryczne, czyli jakie?
Zabawki sensoryczne to przedmioty lub narzędzia, które stymulują zmysły. Pomagają dzieciom z zaburzeniami integracji sensorycznej, autyzmem i innymi opóźnieniami rozwojowymi. Zabawki sensoryczne mogą też pomóc dzieciom, u których nie zdiagnozowano żadnych zaburzeń. Są świetnym sposobem, by wesprzeć maluchy w uczeniu się i poznawaniu swoich zmysłów.
Wbrew przekonaniom mamy o wiele więcej niż 5 podstawowych zmysłów. Naukowcy mówią już przynajmniej o kilkunastu, z których te najważniejsze to:
- wzrok,
- słuch,
- zapach,
- smak,
- dotyk,
- równowaga,
- propriocepcja,
- czucie bólu,
- percepcja czasu,
- odczuwanie temperatury.
Klasyczne zabawki skupiają się zazwyczaj na jednym lub dwóch zmysłach. Interaktywne wpływają głównie na wzrok i słuch. Maskotki – na dotyk. Klocki drewniane – na dotyk i zmysł równowagi.
Zabawki te oddziałują na jak najwięcej. Większość jest kolorowa. Mogą szeleścić czy pogwizdywać. Wykonane są z naturalnych lub sztucznych materiałów. Czasem przyjemnie pachną.
Czy dzieci potrzebują zabawek sensorycznych?
Niekiedy dziecko ma trudności z przetwarzaniem informacji z otaczającego je świata. Może to być przytłaczające i frustrujące. Jest to szczególnie prawdziwe w przypadku maluchów, które wciąż uczą się o swoim otoczeniu.
Zabawki sensoryczne pomogą im w tym. Ułatwią odkrywanie swoich zmysłów. Dzieci poznają otoczenie w bezpieczny i zabawny sposób. Zabawki sensoryczne mogą też pomóc dzieciom z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego, autyzmem i innymi opóźnieniami rozwojowymi.
Niektóre z korzyści płynących z używania zabawek sensorycznych to:
- Pomagają dzieciom uczyć się o ich zmysłach.
- Poprawiają koncentrację i uwagę.
- Poprawiają umiejętności komunikacyjne.
- Pomagają rozwijać motorykę dużą i małą.
- Pomagają złagodzić niepokój i stres.
Przykłady i zalety zabawek sensorycznych
Klocki sensoryczne
Klocki sensoryczne są świetnym przykładem zabawki sensorycznej. Są jaskrawo kolorowe i dostępne w różnych teksturach. Stymulują zmysły dotyku, smaku, wzroku i dźwięku. Klocki sensoryczne umożliwiają dzieciom uczyć się o zmysłach, poprawiać koncentrację i uwagę oraz rozwijać motorykę dużą i małą.
Piłki sensoryczne
Piłki sensoryczne to kolejny świetny przykład zabawki sensorycznej. Są one dostępne w wielu różnych kolorach, fakturach, kształtach (serio!) i rozmiarach. Piłki sensoryczne są wykonane z jednego lub więcej materiałów, które mają zdolność do dostarczania wrażeń dotykowych. Specjaliści używają ich w terapii zajęciowej, terapii fizycznej, interwencji w autyzmie, programach edukacyjnych dla dzieci, a nawet po prostu do zabawy! Piłki sensoryczne stymulują zmysły poprzez nadanie dodatkowego wymiaru zabawie. Są dostępne w najróżniejszych kształtach i fakturach — niektóre z nich wydają nawet dźwięki, kiedy nimi potrząśniesz!
Książeczki sensoryczne
Książki te rzadko mają zapisane słowa. Są za to wypełnione różnymi fakturami i materiałami. Niektóre z nich nawet pachną! To może być zabawny i ekscytujący sposób, w jaki dzieci uczą się o swoich zmysłach.
Pluszaki sensoryczne
Maskotki sensoryczne często mają różne faktury i są pozszywane z różnorodnych materiałów. Mogą grzechotać, gdy się je poruszy. Niektóre mają karbowaną powierzchnię. Często są to zabawki w kształcie zwierzątek, takich jak miś, świnka, króliczek czy małpka. Niektóre mogą mieć rogi, skrzydła lub inne wyrostki wystające z nich, by urozmaicić ich wygląd.
Dla niemowląt możesz wybrać zabawki sensoryczne w czerni i bieli.
Układanki sensoryczne
Puzzle sensoryczne to rodzaj układanki, która jest zaprojektowana tak, by stymulować zmysły. Każda część jest nieco inna w dotyku. Mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak drewno, plastik, sztuczne futerko czy metal.
Puzzle sensoryczne są dostępne w różnych kształtach i rozmiarach. Mogą być proste lub złożone, w zależności od poziomu rozwoju dziecka. Poprawiają też umiejętności motoryczne poprzez zabawę.
Wady zabawek sensorycznych
Niektóre zabawki sensoryczne są po prostu drogie. Wynika to z ich różnorodności, ale także terapeutycznych zastosowań.
Ścieżka sensoryczna złożona z różnorodnych kształtów i materiałów może kosztować kilkaset albo nawet kilka tysięcy złotych. Drogie są też podświetlane tablice LED i tablice manipulacyjne. Nie inaczej jest z labiryntami czy terapeutycznymi klockami.
To nic złego, gdy świadomie podejmujesz decyzję o ich zakupie. Problem rodzi się, gdy zewsząd bombardują Cię informacje, że bez takich zabawek Twoje dziecko nie będzie się poprawnie rozwijać.
Ostatnio modne stało się pojęcie integracji sensorycznej, zwłaszcza w kontekście jej zaburzeń. To zazwyczaj wtedy sugeruje się rodzicom używanie tych droższych zabawek sensorycznych. Choć to interesująca teoria, to warto pamiętać, że jest to tylko teoria. Nie ma jeszcze naukowych podstaw. Terapia SI (integracji sensorycznej) nie ma też udowodnionej przewagi nad innymi rodzajami terapii(1). Zostawmy więc drogie gadżety i drenujące kieszeń zabawki gabinetom terapeutycznym. Nie są one potrzebne do harmonijnego rozwoju Twojego dziecka.